aQuilo

1 маусым – Халықаралық балаларды қорғау күні

«Дәрігер – балалардың жанашыры»

Балаларды қорғау күні – жаздың алғашқы күніне сәйкес келетін, ең маңызды халықаралық әлеуметтік мерекелердің бірі. Бұл мереке 1950 жылдан бері бүкіл әлемде аталып өтеді. Оның өткізілуі туралы шешімді 1949 жылдың қарашасында Халықаралық демократиялық әйелдер федерациясы арнайы сессияда қабылдаған. БҰҰ бұл бастаманы қолдап, балалардың құқықтарын, өмірі мен денсаулығын қорғауды өз қызметінің басым бағыттарының бірі деп жариялады.

Қазақстан Республикасында бұл мереке кең көлемде атап өтіледі. Мектеп оқушылары үшін сүйікті мезгіл – жазғы демалыс жақындап келеді. Мектептерде және мектепке дейінгі балалар мекемелерінде дәстүрлі түрде спорттық жарыстар, байқаулар, концерттер, бірлескен фильмдер көру және басқа да көңіл көтеру шаралары ұйымдастырылады.

Жақсы дәстүрді жалғастыра отырып, қалалардың алаңдарында және саябақтарында балалар сурет байқаулары өткізіледі. Балалар асфальтқа күн, бейбіт аспан, қол ұстасқан ана мен әкені салады. Ата-аналар бұл күнді баламен бірге өткізіп, қолжетімді ойын-сауық арқылы оған мерекелік көңіл-күй сыйлауға тырысады.

Халықаралық балалар күнінің тағы бір ерекшелігі – өзінің туының болуы. Жасыл фонда Жер шары бейнеленген, оның айналасында қол ұстасқан түрлі-түсті бала мүсіндері орналасқан.

Халықаралық балаларды қорғау күні аясында ШЖҚ КМК «№1 қалалық емханада» келесі іс-шаралар өткізілді:

• №19 мектеп оқушылары үшін мамандардың (невропатолог, офтальмолог, жалпы тәжірибелік дәрігер, педагог-психолог, ЛОР-дәрігер, хирург, эндокринолог) қатысуымен көшпелі кешенді профилактикалық тексеру;

Мектеп жанындағы лагерьлерде келесі тақырыптарда әңгімелер өткізілді: мектеп оқушыларының дұрыс тамақтануы, жіті ішек инфекциясы

15 мамыр – Халықаралық отбасы күні

Бұл мереке 1993 жылы БҰҰ Бас Ассамблеясының шешімімен бекітілді.

Бұл күнді атап өтудің мақсаты – әр елдегі отбасының маңыздылығына қоғам назарын аудару.

Халықаралық отбасы күні алғаш рет 1994 жылы аталып өтті.

Халықаралық отбасы күнінің басты мақсаттары:

• қоғамдағы отбасының маңыздылығын атап өту;
• әр отбасының ерекше екенін еске салу;
• қазіргі замандағы отбасылық мәселелер туралы маңызды әңгімені бастау

Отбасы – махаббаттың, сыйластық пен ынтымақтастықтың ордасы, зияткер қоғамның іргетасы.

Отбасының басты қызметі – балаларға өмір сыйлау, оларға бақытты балалық шақ, лайықты білім беру және болашақта өздігінен өмір сүруге мықты негіз қалыптастыру, сондай-ақ күрделі адамаралық қарым-қатынастар әлемінде өмір сүре білуге үйрету. Сондықтан да отбасының мықты әрі тату болуы аса маңызды.

Балаларды тәрбиелеу ерекше назарда болуы керек.

Әрбір қазақ отбасының басты міндеттерінің бірі – жас ұрпақты тәрбиелеу.

«Отан – қуат, отбасы – шуақ» деген халқымыз үшін бейбіт өмір мен отбасылық құндылықтар – басты орында.

Ата-ана, бауырлар мен туыстар туралы қазақ тіліндегі барлық мақал-мәтелдер мен аңыздар некенің қуанышын сақтауға үндейді.

15 мамыр – Халықаралық отбасы күні аясында КМҚК «Қалалық емхана №1» мекемесінде жоспарланған іс-шаралар өткізілді:

         1.      14 мамыр күні №28 лицейде невролог, офтальмолог, ЖПД дәрігері, педагог-психолог, ЛОР-дәрігер, хирург, эндокринолог сынды мамандардың қатысуымен Ашық есік күні өтті.

         2.      Ашық есік күні аясында отбасылық жұптарға денсаулықты сақтау дағдыларын, дұрыс тамақтану мәдениетін, дене белсенділігін, зиянды әдеттерден бас тартуды жеке деңгейде үйрету, мотивациялық кеңес беру қағидаттарына негізделген жүктілікті жоспарлау мақсатында профилактикалық кеңестер өткізілді (КПС).

         3.      №161, 12, 19, 52, 33, 4 орта мектептерінде оқушылар арасында сынып сағаттарында келесі тақырыптарда лекциялар мен әңгімелер өткізілді:

• «Дұрыс тамақтану мен дене белсенділігі – салауатты өмір салтының негізі»
• «Дұрыс тамақтану»
• «Зиянды әдеттердің адамның репродуктивті денсаулығына әсері» және т.б.

         4.      №67, 126, 106, 96, 196 балабақшаларында мектеп жасына дейінгі балаларға арналған «Мен денсаулығымды сақтаймын – өзіме өзім көмектесемін» атты сабақтар өтті. Сабақ мақсаты – балаларды тісті дұрыс тазалауға, жуына білуге, таңертеңгілік жаттығу жасауға және тамақ ішер алдында міндетті түрде қол жууға үйрету.

ШЖҚ-дағы «№1 Қалалық емхана» КМК Еңбек майданының қатысушылары

Еңбек майданының қатысушылары - оған 1937 жылға дейін туған еңбек майданының қатысушылары кіреді. Оның ішінде соғыс кезінде мектеп жасына жеткен және ата-аналарына көмектескен балалар да бар.

Қолмен жазылған жұмысқа шақырту күн тәртібінде ол адам өзібен бірге күрекпен және үш күндік азық-түлікпен қашан және қайда келу керектігі туралы айтылған. Еңбек майданына жастар да, қарттар да жұмылдырылды, колхоздар дала жұмыстарынан алшақтап, жұмысшыларды жылқылармен жіберді. Адамдар әдеттегі күнелтіп жатқан тіршілігін бұзуға мәжбүр болды, бәрін бір айға тастап, 10-12 сағат демалыссыз жұмыс істеу үшін қайда бару керек екендігі белгісіз еді...

Соғыс барысында тыл еңбеккерлерінің алдына қосымша күш пен материалдық құралдарды қажет ететін жаңа міндеттер қойылды: оккупациядан босатылған аудандарға көмек көрсету, майдангерлердің отбасыларына, ата-анасыз қалған балаларға қамқорлық жасау, елдің қорғаныс қорына ақша мен заттар жинау…

Соғыстан кейінгі жылдар қиын болды. Кеңестер елін көтеру керек болды, ал жеңімпаздар ұрпағы осы қиын тапсырманы орындап, бізге бейбіт еркін жерде өмір сүру құқығын берді.

ШЖҚ-дағы «№1 Қалалық емхана» КМК осы айтулы оқиғаларды ескере отырып, келесі іс-шаралар ұйымдастырды:

1. Мамандарды тарта отырып, ЕМҚ ( еңбек майданының қатысушылары )үшін «Ашық есік күні»: дәрігер-геронтолог, кардиолог, офтальмолог, эндокринолог, невропатолог, ЛОР-дәрігер, психолог және әлеуметтік қызметкердің қатысуымен .

2. Мамандарды тарта отырып,тасымалданбайтын, өздері жүре алмайтын ЕМҚ үшін кешенді медициналық тексеру (үйлеріне барып): дәрігерлер геронтолог, кардиолог, офтальмолог, эндокринолог, невропатолог, ЛОР-дәрігер, психолог және әлеуметтік қызметкер мамандарының қатысуымен тиісті медициналық, әлеуметтік пен психологиялық көмек көрсетті .

3. «Қан қысымыңызды, қантыңызды және қандағы холестерин деңгейін біліңіз!» акциясы да ұсынылды.

Көктемгі Наурыз мейрамы

      Наурыз - исламды ұстанатын әлемнің көптеген елдерінде көктемгі күн мен түннің теңелу күні ретінде кеңінен атап өтілетін көктем мен табиғаттың жаңару мерекесі.

      Наурыз - қазақтардың да, Азияның көптеген халықтарының да бес мың жылдан астам уақыт бойы атап өтілетін жылдағы басты мерекесі.

     Наурыз - көктем мерекесі, табиғаттың жаңаруы, жаңа жылдың басталуы, жаңа өмір. Наурыз мерекесінде пұтқа табынушылық тамыры бар, бұл табиғатқа табыну мерекесі. Наурыз 22 наурызда көктемгі күн мен түннің теңелу күні атап өтіледі. Бұл күні аспан  «шамдары»: бір жылдық шеңбер циклынен кейін шоқжұлдыздар мен жұлдыздар өздерінің алғашқы болу нүктелеріне келіп, жаңа жолды бастайды. Қазақ халқының Наурыз мейрамы  «Ұлысты ұлы күні» деп аталады, ол орыс тілінен аударғанда «ұлы халық күні» дегенді білдіреді. Бұл өте символдық мереке және сәйкесінше көптеген дәстүрлер мен әдет-ғұрыптар Наурызбен байланысты.

      Наурыз - үш күн бойы атап өтілетін және БҰҰ Халықаралық мереке ретінде танылған Қазақстанның мемлекеттік мерекесі. Наурыз Орталық Азияның барлық елдерінде, сондай-ақ Грузия, Үндістан, Иран, Қытай, Түркия және әлемнің көптеген елдерінде атап өтіледі.

      ЮНЕСКО сайтында Наурыз мерекесі жаратылыстың табиғи жаңару циклдерімен ажырамас байланысын білдіреді деп хабарлайды. 21 наурыз Халықаралық Наурыз күні жарияланды және бұл мереке табиғатқа деген қамқорлықты және онымен үйлесімді өмір сүруді білдіреді.

     Кеңес заманында 1926 жылдан бастап Наурыз өткеннің қалдығы ретінде жойылды, бірақ 1988 жылы қайта жанданды.

       1991 жылы Наурыз ресми танылды: ҚР Президентінің Жарлығында көктемгі күн мен түннің теңелу күні 22 наурыз - Наурыз мейрамының халық мерекесі күні болып жарияланды. Тағы 10 жылдан кейін, 2001 жылы Наурыз мемлекеттік мерекеге айналды және ҚР мерекелерінің тізіміне енгізілді.

     18 наурызда Қазақстанда Ұлттық киім күні атап өтіледі, емхана қызметкерлері ұлттық киімді дәріптеу мақсатында Флешмоб ұйымдастырып, өткізді және эстафетаны №2 емханаға тапсырды.

      19 наурызда емхананың дәрігер-мамандарды (кардиолог, невропатолог, эндокринолог, офтальмолог, геронтолог, психолог, әлеуметтік қызметкерлерін) тарта отырып, ЭКГ, (ҚЖА, БХА-ға қан алу) бойынша өздері жүре алмайтын пациенттердің үйлеріне барып, көшпелі кешенді тексеру жүргізілді).

       Наурыз мерекесі аясында Алматы қаласының Медеу ауданында кең ауқымды мерекелік бағдарлама дайындалды. Киіз үйлер орнатылып, дәстүрлі тағамдармен мерекелік дастархан жайылды.

      21 наурызда Халық Арена спорт кешенінің жанында емхана қызметкерлері ұлттық киіммен қонақтарды қарсы алып, баршаны наурыз көжемен, бауырсақтармен қонақ ретінде күтті.  

Таза Казахстан

Наурыз

2025 жылғы 24 ақпаннан 24 наурызға дейін туберкулезге қарсы күрес айлығы басталады

      2025 жылы Дүниежүзілік туберкулезге қарсы күрес күніне арналған ұран « Иә! Біз туберкулезді жеңе аламыз: міндеттенеміз, инвестиция саламыз, әрекет етеміз» .

       Аталған айлық науқанын өткізудің мақсаты:

туберкулездің иммунопрофилактикасы бойынша халықтың хабардар болу деңгейін арттыру, алғашқы медициналық-санитариялық көмек дәрігерлерінің ерте диагностикалау бойынша сақтығын арттыру, профилактикалық іс-шараларды және туберкулездің алғашқы белгілері туралы халықтың хабардарлығын, медициналық көмекке уақтылы жүгінудің маңыздылығын, емдеудің тиімділігін арттыру.

Дүниежүзілік туберкулезге қарсы күрес күні жыл сайын 24 наурызда –

1882 жылы микробиолог Роберт Кох туберкулез инфекциясының қоздырғышын ашқанын жариялаған күні атап өтіледі, соның арқасында ауруды диагностикалау және емдеу әдістерін әзірлеу мүмкін болды.

     Туберкулез – бұл туберкулез бактериясы ағзаға енген кезде дамитын жұқпалы ауру, онда негізінен өкпе, сирек - ми мен оның қабықтары, бүйрек, омыртқа, лимфа түйіндері, буындар, жыныс мүшелері және т. б. зақымданады.

Инфекцияны жұқтыру  көзі - науқас адам. Егер науқас жөтелсе, түшкірсе, туберкулез қоздырғышы ауаға енеді. Қоршаған адамдар жұқтырған ауамен тыныс алғанда бактериялар жоғарғы тыныс жолдарына, өкпеге енеді. Осылайша туберкулез инфекциясы пайда болады. Туберкулез бактериялары кез келген мүшеде көбейе алады, бірақ көбінесе жоғарғы жақтарында 2-10 апта ішінде.

      Туберкулездің профилактикасы спецификалық және спецификалық емес болып бөлінеді:

Спецификалық түрі: Вакцинациялау  (БЦЖ, Ревакцинация (қайталама вакцинациялау)

Спецификалық емес түрі: СӨС,  ұтымды тамақтану,  физикалық белсенділік,

 жаман әдеттерден бас тарту.

        Соңғы 20 жылда Қазақстанда туберкулезбен сырқаттанушылық көрсеткіші 4,2 есеге, өлім-жітім көрсеткіші 15,5 есеге, 15 жасқа дейінгі балалардың туберкулезбен сырқаттанушылық көрсеткіші 10 есеге төмендеді.

     «Елдегі туберкулезбен ауыратын науқастарды емдеудің тиімділігі әлемдегі ең жоғары көрсеткіштердің бірі болып табылады және 2021 жылы сезімтал науқастар арасында туберкулез 85,9%, ДДҰ стандартында - 85% және дәріге төзімділікпен - 80,2%, ДДҰ стандартында - 75% құрады», - деп толықтырды ҚР ДСМ басшысы…

     Қазақстан туберкулез дертін емдеудің тиімділігі бойынша әлемде 4-ші орында тұр.

      Туберкулез әлемдегі ең қауіпті жұқпалы өлтіруші болып қала береді. Бұл аурудан бүкіл әлемде барлық жұқпалы және паразиттік ауруларға қарағанда көбірек науқастар өледі. Қазіргі туберкулез эпидемиясы жаһандық ауқымға ие болды. Бірде-бір ел туберкулез проблемасын елемеуге болмайды, өйткені ол халықтың денсаулығына, экономиканың жай-күйіне және қоғамның одан әрі дамуына қауіп төндіреді.

         Айлықақы аясында ШЖҚ-дағы «№1 Қалалық емхана» КМК-да «Ашық есік күні» шарасы ересек фтизиатр-дәрігердің, балалар фтизиопедиатрының консультациясы, дәрігерлер мен мейіргерлер арасындағы семинарлар жоспарланған. Туберкулез инфекциясының қауіптілігі мен ауыр зардаптары, туберкулездің жеке және қоғамдық алдын алу шаралары туралы хабардар ету мақсатында ЖБбМ, колледжде және пациенттер арасындағы әңгімелесу учаскелерінде дәрістер, әңгімелер, сынып сағаттары өткізіледі.

Халықаралық әйелдер күні

Бүгін 8  наурыз - Халықаралық әйелдер күні қарсаңында  ШЖҚ-дағы  «№1 Қалалық емахана» КМК

 ерлер ұжымы мен емхана директоры

 Н.В.Немтина әйелдер ұжымын келе  жатқан Халықаралық әйелдер күнімен құттықтады. «Сіздерге сүйіспеншілік, құрмет, үнемі назарда болу, керемет табыс және жарқын бақытты сәттер тілейміз!»- деді өз құттықтау сөздерінде ерзаматтар.    «Күннің алғашқы жылы сәулелерімен гүлденіңіздер, әлемді күлімсіреп жарықтандырыңыздар, жақындарыңызбен бақытты болыңыздар!»- деген лебіз, тілектерімен  сыйлықтарсыз бірде-бір нәзік жанды назардан тыс қалдырмады.

      Кәсіподақ комитетімен бірлесіп мерекелік концерт ұйымдастырып, өткізді, сондай-ақ емхана қызметкерлері Құрмет грамоталарымен, сыйлықтармен және гүлдермен марапатталды.

     Ұжымда мерекелік атмосфера  үшін алғыс білдірді.